De Winschoter Brandstichtingen (flits-column)

Een kwestie van toeval/geluk als de dader zou worden gepakt?

Ongetwijfeld.
Maar het is best mogelijk een goed verhaal te houden

over:

verschillende typen brandstichters:

1.

personen met een psychische stoornis (zoals impulscontrolestoornissen; komt vaak voor bij pyromanen). Die hun eigen wil (dus) niet kunnen bepalen en/of geen inzicht hebben in de draagwijdte van hun handelen (geen geweten hebben). 
Zo snel mogelijk opsporen, oppakken en behandelen.

2.

personen die zich tekort gedaan of niet begrepen voelen, een slecht zelfbeeld hebben, zich achtergesteld of gefrustreerd voelen (de zgn. ‘kneusjes’ van de samenleving): brandstichting als een schreeuw om aandacht of het afreageren van frustraties. Staan ook vaak vooraan bij de brand.

Met dubbele motieven: spelen enerzijds kat en muisspel om zo lang mogelijk uit handen van justitie te blijven, koesteren tegelijkertijd de stille hoop ooit betrapt te worden. Streven daarmee een vreemd soort heldendom na. De publiekelijke 'verering' van sommige zware criminelen - van Bonnie and Clyde tot Aage M., van Billy the Kid tot Holleeder - maakt dat alles er niet beter op.

3.

personen die verwantschap voelen met (reële of fictieve) rolmodellen of lotgenoten, of zich aangetrokken voelen tot één of andere subcultuur. Zien brandstichters op TV veel media-aandacht genereren. Willen dat ook.

Gaan kopieergedrag (copy-cat-gedrag) vertonen.

(Vgl. de massamoorden op scholen/universiteiten in de VS, ‘zelfmoordepidemieën’, etc.).

Copy-cat-gedrag een mogelijke oorzaak van de relatief vele brandstichtingen in het Noorden?

4.

enzovoort, enzovoort

Of over…

De beste aanpak en de verschillende methoden om de (serie)brandstichtingszaken op te helderen en de brandstichter(s) op te sporen:

Zoals

Het inzetten van burgerwachten (aan strikte regels gebonden om eigenrichting tegen te gaan);

Gebruik van de ‘social media’, zoals Burgernet (waar burgers informatie aan de politie kwijt kunnen), twitter en facebook (Amber-alert, etc.);

Gebruik van Meld Misdaad Anoniem;

Informeren en oproepen van burgers alert te zijn;

Burgers verzoeken mogelijke scenario’s te bedenken, om politie/justitie op nieuwe ideeën te brengen;

De gebruikelijke opsporingstechnieken van de recherche toepassen (grootschalig buurtonderzoek, sporenonderzoek, dna-onderzoek, etc.);

Runnen van informanten;

Cameratoezicht en preventief fouilleren in veiligheidsrisicogebieden;

Gespecialiseerd forensisch onderzoek laten verrichten;

De pers inschakelen (opsporing verzocht, misdaadverslaggevers, etc.);

Uitvaardigen van noodverordeningen;

Enzovoort, enzovoort

Of over…

Het maken van daderprofielen,

die de politie samenstelt uit alle verzamelde informatie (verklaringen van ooggetuigen; resultaten van buurtonderzoek door de ‘tactische recherche’; sporenonderzoek door de ‘technische recherche’ etc.)

in combinatie met de gegevens en resultaten uit onderzoek naar vergelijkbare en al eerder opgeloste zaken,

in het licht van de theorieën die deskundigen hebben ontwikkeld m.b.t. daderprofielen.

Om beter te kunnen inschatten in welke hoek men het moet zoeken.

Enzovoort, enzovoort

Maar:

Of de dader(s) al dan niet tegen de lamp loopt/lopen ‘is toch vooral een kwestie van  toeval/geluk?'  

Dus een ‘goed verhaal’ is zinloos?

Niet in het minst, geluk is af te dwingen. Om te beginnen met een goed verhaal.

Maar belangrijker nog: een ‘goed verhaal’ vormt een krachtig en geloofwaardig signaal dat de overheid er alles (wat binnen haar vermogen ligt) aan wil doen om de veiligheid van de burger te waarborgen of te herstellen. En daarmee haar zorgplicht jegens de burgers serieus te nemen. Een inspanningsverplichting dus, meer nog dan een resultaatverplichting, ware het niet dat het resultaat uiteindelijk telt.

Justice must not only be done, but also seen to be done. In de meest ruime zin van het woord. Maar dan ook echt met een goed verhaal komen!
Geldt niet in de laatste plaats voor bestuurlijke maatregelen en opsporingsonderzoek ter bestrijding van nieuwe gevallen van brandstichting. Alle registers open dus, en alles uit de kast!

Hebben we van ‘Haren’ wel geleerd.

Over Haren gesproken:
Het is uit de sociologie en uit de massa-psychologie al lang bekend dat in grote massa's mensen bepaalde mechanismen (allerlei varianten van massa-hysterie) in werking kunnen treden die niet goed meer in de hand te houden zijn. Individuen, en zelfs de meest 'gerespecteerde burgers', die zich door de massa hebben laten meeslepen, weten achteraf niet meer wat hen bezielde. Natuurlijk moeten degenen die geweld hebben gebruik en vernielingen hebben aangericht, daar strafrechtelijk op worden afgerekend. Maar had de (lokale) overheid ook in dit geval niet alles uit de kast moeten halen om dergelijke onbeheersbare mechanismen voor te zijn om de risico's die daarmee gepaard gaan, het hoofd te kunnen bieden? Voorkomen was ook in dit geval beter geweest dan genezen. Ingrijpen aan de voorkant dus. Er op gokken dat het wel met een sisser zal aflopen, daarvoor zijn de risico's te groot. Het wachten is nu op een 'goed verhaal' achteraf.

Zie en beluister ook:
http://myuniversity.rug.nl/infonet/medewerkers/rechten/actueel/wetenschappelijk/nico-kwakman-over-brandstichting-winschoten-zo-snel-mogelijk-daderprofiel-ontwikkelen
en
http://www.rtl.nl/actueel/editienl/video/#/0f43e3a2-e77d-4511-8105-8bd2e9b92906/Pyromaan%20niet%20te%20pakken/ (Commentaar op RTL Editie.nl v.a. 2 minuut 35 seconden en v.a. 2 minuut 54 seconden)